BIOS (Basic Input/Output System) to podstawowy system zarządzający działaniem komputera na poziomie sprzętowym, zanim uruchomi się system operacyjny. Jest kluczowy dla konfiguracji podstawowych funkcji sprzętowych, takich jak ustawienia dysków, zarządzanie pamięcią czy bootowanie. Aby wprowadzić zmiany w BIOS-ie, trzeba wiedzieć, jak do niego wejść, a sposób ten różni się w zależności od producenta komputera, laptopa czy płyty głównej.
Czym jest BIOS i UEFI?
Zanim przejdziemy do szczegółów, warto wspomnieć o różnicy między BIOS-em a jego nowszą wersją – UEFI (Unified Extensible Firmware Interface). UEFI to bardziej zaawansowana wersja BIOS-u, oferująca nowoczesny interfejs graficzny i obsługę większej liczby funkcji, takich jak rozruch w trybie Secure Boot. Mimo różnic, wejście do UEFI odbywa się w podobny sposób jak do tradycyjnego BIOS-u.
Uniwersalne kroki wejścia do BIOS-u
Aby wejść do BIOS-u, należy:
- Uruchomić komputer lub laptop.
Jeśli komputer jest już włączony, można go zrestartować. - Wcisnąć odpowiedni klawisz podczas uruchamiania.
Najczęściej na ekranie pojawia się informacja, który klawisz należy nacisnąć, np. "Press F2 to enter Setup".
Klawisze różnią się w zależności od producenta i rodzaju sprzętu.
Jak wejść do BIOS-u w zależności od producenta
Laptopy i komputery firmowe
1. ASUS
- Klawisz: F2 (czasami Del na komputerach stacjonarnych ASUS).
- Instrukcja: Naciśnij klawisz F2 natychmiast po włączeniu laptopa lub restartu. Na komputerach stacjonarnych można spróbować także klawisza Del podczas wyświetlania logo ASUS.
2. HP
- Klawisz: F10 lub Esc.
- Instrukcja: Po włączeniu laptopa naciśnij Esc, aby zobaczyć menu startowe, a następnie wybierz F10, aby wejść do BIOS-u. W niektórych modelach HP BIOS można otworzyć bezpośrednio, naciskając F10.
3. Lenovo
- Klawisze: F2 lub przycisk „Novo” (mały okrągły przycisk obok włącznika).
- Instrukcja:
- W laptopach Lenovo z serii IdeaPad lub ThinkPad użyj przycisku Novo, który wyświetli specjalne menu z opcją wejścia do BIOS-u.
- Alternatywnie, naciśnij F2 podczas uruchamiania.
4. Dell
- Klawisz: F2.
- Instrukcja: Naciśnij F2 tuż po włączeniu komputera. Na ekranie startowym logo Dell często wskazuje odpowiedni klawisz.
5. Acer
- Klawisz: F2.
- Instrukcja: Naciśnij i przytrzymaj F2 od razu po włączeniu laptopa. Jeśli BIOS nie uruchamia się, spróbuj wcisnąć klawisz Del w przypadku komputerów stacjonarnych Acer.
6. Toshiba
- Klawisz: F2 lub Esc.
- Instrukcja: Naciśnij i przytrzymaj F2 tuż po uruchomieniu laptopa Toshiba. W niektórych modelach może być konieczne użycie klawisza Esc wraz z F1.
7. Samsung
- Klawisz: F2.
- Instrukcja: Wciśnij F2 zaraz po włączeniu urządzenia. Jeśli laptop nie reaguje, upewnij się, że bateria jest naładowana, a urządzenie nie korzysta z trybu hibernacji.
8. MSI
- Klawisz: Del lub F2.
- Instrukcja: Na komputerach MSI klawisz Del jest standardowym kluczem do wejścia w BIOS. W laptopach MSI spróbuj klawisza F2.
9. Sony VAIO
- Klawisz: F2.
- Instrukcja: Naciśnij F2 natychmiast po uruchomieniu laptopa. W nowszych modelach można także użyć kombinacji Assist + F2.
Komputery stacjonarne i płyty główne różnych producentów
1. Gigabyte
- Klawisz: Del.
- Instrukcja: Wciśnij Del po włączeniu komputera. Logo Gigabyte na ekranie startowym powinno wskazywać, który klawisz nacisnąć.
2. ASRock
- Klawisz: Del lub F2.
- Instrukcja: Oba klawisze działają w podobny sposób. Najlepiej wcisnąć jeden z nich kilkukrotnie podczas uruchamiania komputera.
3. ASUS (płyty główne)
- Klawisz: Del lub F2.
- Instrukcja: Del jest najczęściej używanym klawiszem dla komputerów stacjonarnych z płytami ASUS.
4. MSI (płyty główne)
- Klawisz: Del.
- Instrukcja: Del jest standardowym klawiszem w płytach MSI, niezależnie od modelu.
5. HP (komputery stacjonarne)
- Klawisz: F10 lub Esc.
- Instrukcja: Podobnie jak w laptopach, naciśnij Esc, aby zobaczyć menu startowe, a następnie wybierz F10, aby wejść do BIOS-u.
Co zrobić, jeśli BIOS się nie otwiera?
- Sprawdź klawisz na ekranie startowym. Często podczas uruchamiania komputera pojawia się komunikat, np. „Press F2 to enter Setup” lub „Del to enter BIOS”.
- Próbuj kilkukrotnie naciskać klawisz. Czasami konieczne jest wielokrotne naciskanie odpowiedniego przycisku, zanim komputer przejdzie do BIOS-u.
- Podłącz zewnętrzną klawiaturę. W przypadku laptopów uszkodzona klawiatura może uniemożliwić wejście do BIOS-u.
- Reset BIOS-u. Jeśli dostęp do BIOS-u jest zablokowany, można zresetować ustawienia, wyjmując na chwilę baterię CMOS (dotyczy komputerów stacjonarnych).
Wejście do BIOS-u lub UEFI różni się w zależności od producenta i modelu sprzętu, ale najczęściej używanymi klawiszami są F2, Del, F10, a w niektórych przypadkach Esc. Znajomość odpowiedniego klawisza dla Twojego urządzenia jest kluczowa, aby móc dostosować ustawienia sprzętowe, zaktualizować BIOS lub zmienić kolejność bootowania. Jeśli nie jesteś pewien, który klawisz nacisnąć, instrukcja obsługi Twojego urządzenia lub strona internetowa producenta mogą okazać się pomocne.
Jak wejść do BIOS-u z poziomu systemu Windows 10 i Windows 11
Zarówno Windows 10, jak i Windows 11 umożliwiają użytkownikom dostęp do BIOS-u (lub UEFI) bez konieczności ręcznego naciskania klawiszy podczas uruchamiania komputera. Funkcja ta jest szczególnie przydatna w sytuacjach, gdy komputer uruchamia się zbyt szybko, aby zareagować na klawisze.
Kroki wejścia do BIOS-u z poziomu Windows 10 i Windows 11
-
Wejdź w ustawienia systemu:
- Kliknij Start, a następnie Ustawienia (ikona zębatki).
- W Windows 10: Przejdź do Aktualizacje i zabezpieczenia → Odzyskiwanie.
- W Windows 11: Przejdź do System → Odzyskiwanie.
-
Wybierz opcję „Uruchamianie zaawansowane”:
- W sekcji „Odzyskiwanie” znajdziesz przycisk Uruchom ponownie teraz w obszarze „Uruchamianie zaawansowane”. Kliknij go, aby zrestartować komputer w trybie specjalnym.
-
Uruchom opcje zaawansowane:
- Po ponownym uruchomieniu komputer wyświetli niebieski ekran z kilkoma opcjami.
- Wybierz Rozwiąż problemy, a następnie Opcje zaawansowane.
-
Wejdź do ustawień oprogramowania układowego UEFI:
- W menu „Opcje zaawansowane” wybierz Ustawienia oprogramowania układowego UEFI.
- Kliknij Uruchom ponownie.
-
Dostęp do BIOS-u:
- Po ponownym uruchomieniu komputer automatycznie przejdzie do interfejsu BIOS/UEFI, gdzie możesz dokonywać zmian w ustawieniach sprzętowych.
Wskazówki:
- Opcja dostępu do BIOS-u przez system działa tylko na komputerach z nowoczesnym UEFI. Starsze komputery z tradycyjnym BIOS-em mogą wymagać tradycyjnego sposobu dostępu (klawisze, jak F2 czy Del).
- Jeśli nie widzisz opcji „Ustawienia oprogramowania układowego UEFI”, oznacza to, że Twoja płyta główna nie obsługuje tego rozwiązania.
Dlaczego warto korzystać z tej metody?
- Wygoda: Nie musisz zgadywać, który klawisz nacisnąć przy starcie komputera.
- Bezpieczeństwo: Dzięki temu, że ustawienia BIOS-u są dostępne z poziomu systemu, masz pewność, że dotrzesz do właściwego menu bez ryzyka przegapienia momentu.
- Szybkość działania: Jest to szczególnie pomocne w przypadku komputerów z szybkim dyskiem SSD, gdzie tradycyjne klawisze funkcyjne mogą nie działać wystarczająco szybko.
Dzięki temu poradnikowi zarówno użytkownicy Windows 10, jak i Windows 11 mogą z łatwością uzyskać dostęp do ustawień BIOS/UEFI, dostosowując konfigurację swojego komputera według potrzeb.