Odzyskiwanie danych z dysku to temat, który wraca jak bumerang. Wszyscy nasi klienci wiedzą co to kopia zapasowa, ale jak to w życiu bywa nikt jej nie robi. Przeświadczenie o tym, że utrata danych dotyczy wszystkich wokoło a mnie nie spotka, albo że dysk to niezawodne urządzenie wpędziło nie jednego naszego klient w koszty i przysporzyło wiele stresu.

Wbrew pozorom, odzyskiwanie danych z dysku w większości przypadków to dość złożony proces, który rozpoczyna się od dokładnej diagnozy, oceny sytuacji a kończy na zaplanowaniu jakich narzędzi i programów użyć. Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że usługi odzyskiwania danych są raczej drogie niż tanie, ale proszę wziąć pod uwagę, że:

• Klient powierzając dysk do odzyskiwania danych - musi mieć pewność, że zostanie mu zagwarantowana najwyższej jakości usługa
• Mimo utraty danych zawsze może dojść do pogorszenia sytuacji. - Ale klient musi mieć pewność, że użyte narzędzia i procedury ograniczają to ryzyko do minimum.
• Powierzone dane muszą być zabezpieczone przed wypłynięciem - Laboratorium odzyskiwania danych jest odcięte od internetu,pomieszczenia są zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych, a nawet nie uprawnionych pracowników
• Po odebraniu danych - Zostaną one trwale usunięte z nośników firmy odzyskującej dane
• Użyty sprzęt i oprogramowanie to nie są programy z internetu za 100 czy 500 zł a profesjonalne narzędzie za które można by kupić czasem nowego mercedesa. Mimo, iż niektóre zlecenia można by zrobić przy pomocy tych tanich programów to dla nas ważniejsze jest zabezpieczenie nośników klienta przed np. niepowołanym zapisem, czy automatyczne kopiowanie sektorów już nawet na poziomie sprawdzania uszkodzeń dysku.

Co z tego wynika - no niestety Cena profesjonalnych usług odzyskiwania danych będzie zawsze sporo wyższa niż samodzielna praca lub usługa w zwykłym serwisie komputerowym. Różnica jednak w jakości tych usług to jak jazda polonezem a nowym mercedesem.

Proces przywracania utraconych, usuniętych lub uszkodzonych plików. Może dotyczyć zarówno przypadkowo skasowanych dokumentów, jak i danych utraconych wskutek awarii sprzętu, uszkodzeń mechanicznych, błędów systemowych czy ataków złośliwego oprogramowania. W artykule omówimy najczęstsze przyczyny utraty danych, metody ich odzyskiwania raczej w domowym zapleczu lub przeciętnym serwisie, a także wskazówki dotyczące ochrony przed takimi sytuacjami w przyszłości.

Najczęstsze przyczyny utraty danych

1. Przypadkowe usunięcie plików
   Pliki mogą zostać usunięte przez użytkownika omyłkowo lub wskutek błędów w oprogramowaniu.

2. Uszkodzenia mechaniczne dysku
   Dyski twarde (HDD) są podatne na uszkodzenia fizyczne, takie jak upadki, wstrząsy czy zużycie elementów mechanicznych.

3. Awaria oprogramowania
   Problemy z systemem operacyjnym, błędy aplikacji lub uszkodzenie tablicy alokacji plików mogą skutkować niedostępnością danych.

4. Ataki złośliwego oprogramowania
   Wirusy, ransomware i inne rodzaje malware mogą szyfrować, usuwać lub uszkadzać dane.

5. Problemy z zasilaniem
   Nagłe wyłączenie zasilania podczas pracy dysku może prowadzić do uszkodzenia danych.

6. Zużycie nośnika SSD
   Dyski SSD mają ograniczoną liczbę cykli zapisu, co może prowadzić do uszkodzenia danych po wyczerpaniu tej granicy.

Metody odzyskiwania danych

Pamiętaj zawsze możesz przyjść do nas na bezpłatną wycenę odzyskiwania danych. Proste usterki i problemy z dostępem do danych rozwiązujemy naprawdę tanio. Już za kilkaset złotych możesz mieć odzyskane dane w naprawdę prostych przypadkach. W sytuacji gdy dysk będzie mocniej uszkodzony dostaniesz za darmo wycenę.

Wszystko co robisz, robisz na własną odpowiedzialność

Proces odzyskiwania danych zależy od rodzaju uszkodzenia i nośnika. Można wyróżnić kilka podstawowych metod:

Odzyskiwanie danych za pomocą oprogramowania

Jeśli dane zostały przypadkowo usunięte lub dysk uległ logicznemu uszkodzeniu (np. wskutek błędu systemu plików), pomocne mogą być specjalistyczne programy do odzyskiwania danych, takie jak:

• Recuva – darmowe narzędzie do odzyskiwania plików z dysków HDD i SSD.
• EaseUS Data Recovery Wizard – intuicyjne oprogramowanie z zaawansowanymi opcjami skanowania.
• R-Studio – narzędzie dedykowane bardziej zaawansowanym użytkownikom.

Programy te mogą przeszukiwać przestrzeń dyskową w poszukiwaniu fragmentów danych i przywracać je do używalnej postaci.

Odzyskiwanie danych z uszkodzeń mechanicznych

W przypadku fizycznych uszkodzeń dysku (np. uszkodzone głowice, zatarte talerze w HDD) konieczna jest interwencja specjalistów. Profesjonalne laboratoria odzyskiwania danych posiadają sprzęt umożliwiający:

• Otwarcie dysków w warunkach sterylnych (komory laminarne).
• Wymianę uszkodzonych podzespołów.
• Bezpośrednie odczytywanie danych z kości pamięci i dekodkodowanie zawartości.

Odzyskiwanie danych z dysków SSD

Dyski SSD różnią się od HDD brakiem elementów mechanicznych, ale ich odzyskiwanie, szczególnie po skasowaniu danych jest trudniejsze z powodu stosowania technologii TRIM, która natychmiast nadpisuje przestrzeń po usuniętych plikach. W takich przypadkach skuteczność zależy od tego, czy TRIM był włączony i jak szybko podjęto działania.

Odzyskiwanie danych po ataku ransomware

Jeśli dane zostały zaszyfrowane przez ransomware, odzyskanie ich może być bardzo trudne. Niektóre firmy oferują usługi deszyfrowania, ale ich skuteczność zależy od rodzaju użytego algorytmu i klucza szyfrowania.

Co robić w przypadku utraty danych?

1. Natychmiast przestań używać urządzenia
   Dalsze korzystanie z dysku może prowadzić do nadpisania utraconych danych, co znacznie utrudni ich odzyskanie.

2. Nie próbuj otwierać dysku na własną rękę
   W przypadku uszkodzeń mechanicznych każda próba naprawy może dodatkowo pogorszyć stan nośnika.

3. Skorzystaj z profesjonalnego oprogramowania lub usług
   Jeśli dane są cenne, warto zwrócić się do specjalistów, którzy dysponują odpowiednią wiedzą i narzędziami.

Jak zapobiegać utracie danych?

1. Regularne tworzenie kopii zapasowych
   Backup to najprostszy sposób ochrony przed utratą danych. Warto korzystać z chmur (np. Google Drive, Dropbox) lub lokalnych dysków zewnętrznych.

2. Unikanie złośliwego oprogramowania
   Instalowanie oprogramowania antywirusowego i aktualizowanie systemu operacyjnego zmniejsza ryzyko infekcji.

3. Stabilne zasilanie
   Używanie zasilaczy awaryjnych (UPS) chroni przed nagłymi wyłączeniami prądu.

4. Monitorowanie stanu dysku
   Narzędzia takie jak CrystalDiskInfo pozwalają śledzić kondycję dysków i ostrzegają o potencjalnych awariach.

5. Edukacja i świadomość użytkowników
   Znajomość podstawowych zasad obsługi komputera i systemu plików zmniejsza ryzyko przypadkowego usunięcia ważnych danych.

Koszty i czas odzyskiwania danych

Koszty odzyskiwania danych zależą od rodzaju uszkodzenia, nośnika i ilości danych do przywrócenia. Dla prostych przypadków (np. logiczne uszkodzenia) można spodziewać się wydatków rzędu kilkuset złotych. W przypadku uszkodzeń mechanicznych koszty mogą sięgnąć kilku tysięcy złotych. Czas realizacji również zależy od skali problemu – od kilku godzin przy prostych przypadkach do kilku tygodni przy skomplikowanych uszkodzeniach.

Odzyskiwanie danych z dysku to złożony proces, który wymaga odpowiednich narzędzi, wiedzy i doświadczenia. Chociaż istnieją metody pozwalające na samodzielne przywracanie plików, w wielu przypadkach warto skorzystać z pomocy specjalistów. Kluczowe znaczenie ma jednak prewencja – regularne tworzenie kopii zapasowych i dbałość o bezpieczeństwo systemu to najlepsze sposoby na uniknięcie utraty danych.