BitLocker to wbudowana w systemy Windows, funkcja szyfrowania dysków, która chroni dane przed nieautoryzowanym dostępem. Choć stanowi solidne zabezpieczenie przed kradzieżą danych, może stać się przeszkodą w sytuacji awarii komputera, jeśli użytkownik nie dysponuje odpowiednimi kluczami odzyskiwania lub wiedzą na temat procedur odszyfrowania dysku.

Z jednej strony jest to zabezpieczenie mocno zwiększające prywatność, z drugiej .... Któryś z naszych klientów dostanie kiedyś zawału, bo Microsoft bez żadnej wiedzy użytkowników włącza szyfrowanie danych, a podczas awarii sprzętu okazuje się, że 9/10 naszych klientów nie ma w ogóle świadomości, że ich dane zostały zaszyfrowane. Co gorsza połowa z tych osób nie ma dostępu do konta Microsoft które pierwotnie było podłączone do komputera a nawet jak ma dostęp to na koncie nie ma kluczy do odszyfrowania danych.

Ktoś wreszcie musi tam zrozumieć, że szyfrowanie danych to zaje.... sprawa ale tak naprawdę realnie szyfrowania danych potrzebuje może 1/2000 osób. Co więcej w większości nowego sprzętu jest moduł TPM który do czasu awarii lub głębokiego rozładowania baterii przetrzymuje klucz do automatycznego odszyfrowania danych. Nikt i tak nie będzie kradł samego dysku tylko jeśli już dojdzie do kradzieży to całego laptopa, a włamanie do systemu gdy on pracuje daje i tak dostęp do odszyfrowanych danych.

Po co więc na siłę włączać zwykłym ludziom szyfrowanie - my tego nie wiem, a nasi klienci tym bardziej.

Taka sytuacje niestety skutkuje jednym. Jeśli klient nie ma kopii zapasowej danych - są one stracone.

Jeśli masz problem z dostępem do danych i potrzebujesz pomocy w ich odzyskaniu zapraszamy na bezpłatną wycenę. Pamiętaj też aby nic nie robić z dyskiem, jeśli są na nim ważne dane, bo może to doprowadzić do dodatkowych problemów.

Czym jest BitLocker i jak działa?

BitLocker to technologia szyfrowania danych wprowadzona przez Microsoft w systemie Windows Vista i dostępna w edycjach Pro, Enterprise oraz Education nowszych wersji systemu Windows.
Działanie funkcji BitLocker opiera się na szyfrowaniu całego dysku za pomocą algorytmu AES (Advanced Encryption Standard). Dane są chronione w taki sposób, że bez dostępu do odpowiedniego klucza odszyfrowania stają się nieczytelne. Szerzej na temat funkcji BitLocker wad i zalet pisaliśmy w tym artykule

Elementy sprzetowe i programowe funkcji BitLocker

1. TPM (Trusted Platform Module)

   • BitLocker korzysta z modułu TPM, aby bezpiecznie przechowywać klucze szyfrujące i zapewnić weryfikację integralności systemu.
   • W przypadku braku TPM możliwe jest użycie hasła lub klucza USB jako alternatywnego sposobu autoryzacji.

2. Klucz odzyskiwania (Recovery Key)

   • Każde zaszyfrowane urządzenie ma unikalny 48-znakowy klucz odzyskiwania, który pozwala odszyfrować dane w przypadku problemów z autoryzacją.
   • Klucz można przechowywać w chmurze (np. na koncie Microsoft), na innym nośniku, w formie wydruku lub w lokalnym Active Directory (AD).

3. Tryby autoryzacji

   • Automatyczny – użytkownik nie musi wprowadzać hasła, a dostęp uzyskiwany jest po weryfikacji klucza w TPM.
   • Ręczny – wymaga podania hasła, włożenia klucza USB lub wprowadzenia klucza odzyskiwania w razie problemów.

Problemy z BitLocker w przypadku awarii

Choć BitLocker zwiększa bezpieczeństwo, jego zastosowanie może prowadzić do trudności w odzyskaniu dostępu do danych w przypadku awarii komputera. Typowe problemy obejmują:

1. Utrata klucza odzyskiwania

• Brak dostępu do klucza odzyskiwania uniemożliwia odszyfrowanie danych, nawet jeśli dysk jest w pełni sprawny.

2. Uszkodzenie systemu operacyjnego

• Jeśli system Windows ulegnie uszkodzeniu, np. przez awarię plików rozruchowych, klucz szyfrujący zapisany w TPM może być niedostępny, co uniemożliwia automatyczne odszyfrowanie dysku.

3. Uszkodzenie TPM lub sprzętu

• Jeśli moduł TPM ulegnie awarii lub dysk zostanie przeniesiony do innego komputera, autoryzacja przez TPM staje się niemożliwa.

4. Niekompatybilność oprogramowania

• Próby odzyskiwania danych za pomocą standardowych narzędzi do odzyskiwania (np. TestDisk, Recuva) są nieskuteczne, ponieważ dane są zaszyfrowane.

5. Brak dostępu do konta Microsoft

• Jeśli klucz odzyskiwania został zapisany na koncie Microsoft, utrata dostępu do tego konta może dodatkowo skomplikować sytuację.

Jak odzyskać dane z zaszyfrowanego dysku BitLocker?

1. Sprawdzenie dostępności klucza odzyskiwania

Najważniejszym krokiem jest odnalezienie klucza odzyskiwania. Może on znajdować się:

• W koncie Microsoft: https://account.microsoft.com/devices/recoverykey.
• Na wydrukowanym dokumencie (jeśli był zapisany w tej formie).
• Na innym urządzeniu, na którym użytkownik zapisał klucz (np. pendrive).
• W Active Directory (w środowiskach firmowych).

2. Próba naprawy systemu operacyjnego

Jeśli problemem jest uszkodzenie systemu, można spróbować:

• Uruchomić komputer z nośnika instalacyjnego Windows i skorzystać z opcji naprawy systemu.
• Odbudować pliki rozruchowe za pomocą polecenia:

  bootrec /fixmbr
  bootrec /fixboot
  bootrec /scanos
  bootrec /rebuildbcd
  

• W razie potrzeby skorzystać z narzędzi takich jak WinPE lub Linux Live USB, pamiętając, że dane pozostaną zaszyfrowane bez klucza.

3. Użycie BitLocker Recovery Tool

Microsoft udostępnia narzędzie repair-bde, które umożliwia odzyskiwanie danych z uszkodzonego woluminu BitLocker, pod warunkiem posiadania klucza odzyskiwania:

repair-bde C: D: -rk <ścieżka_do_klucza_recovery_key> -f

• „C” to uszkodzony dysk, „D” to miejsce docelowe na odszyfrowane dane.

4. Skorzystanie z profesjonalnych usług odzyskiwania danych

• W przypadku poważnych awarii sprzętowych lub utraty klucza odzyskiwania, jedynym rozwiązaniem może być pomoc specjalistycznych firm, które zajmują się odzyskiwaniem danych z zaszyfrowanych nośników.

Zapobieganie problemom związanym z BitLocker

1. Regularne zapisywanie klucza odzyskiwania

• Przechowuj klucz w bezpiecznym miejscu, najlepiej w kilku kopiach (np. chmura, wydruk, pamięć USB).

2. Monitorowanie stanu sprzętu

• Regularnie sprawdzaj stan modułu TPM i innych komponentów sprzętowych.
• Upewnij się, że system Windows działa poprawnie, a jego aktualizacje są instalowane na bieżąco.

3. Tworzenie kopii zapasowych

• Regularnie twórz kopie zapasowe danych na innym nośniku, najlepiej niezależnym od BitLocker.

4. Przemyślane korzystanie z szyfrowania

• Zaszyfruj tylko te dane, które naprawdę tego wymagają.
• Rozważ alternatywne metody zabezpieczania danych, jeśli nie ma konieczności używania BitLocker.

BitLocker to skuteczna metoda zabezpieczania danych, ale wymaga odpowiedniego zarządzania kluczami odzyskiwania i świadomości potencjalnych problemów w przypadku awarii komputera. W sytuacji awarii dostęp do danych może być możliwy tylko przy odpowiednich narzędziach i kluczach. Aby uniknąć problemów, warto przestrzegać zasad bezpieczeństwa, regularnie zapisywać klucz odzyskiwania i tworzyć kopie zapasowe danych. W razie problemów, dostępne są zarówno narzędzia systemowe, jak i specjalistyczne usługi, które mogą pomóc w odzyskaniu zaszyfrowanych informacji.